Bệnh Marek ở gà là một bệnh truyền nhiễm do virus herpes gây ra. Bệnh đặc trưng bởi sự tăng sinh mạnh mẽ của tế bào lympho dưới dạng khối u ở hệ thần kinh ngoại biên, nội tạng, da và cơ, gây rối loạn vận động và liệt. Tùy thuộc vào độc lực của virus và sức đề kháng của cơ thể, bệnh có thể cấp tính hoặc mãn tính.
Bệnh Marek là gì?
Theo Xoso66 Vet, bệnh Marek là một bệnh truyền nhiễm do một loại virus thuộc nhóm herpesvirus gây ra, chủ yếu tấn công hệ thần kinh và gây ra khối u ở nhiều cơ quan nội tạng của gà. Bệnh này đặc trưng bởi tình trạng tê liệt, teo cơ và sụt cân nhanh chóng, kèm theo sự xuất hiện của các khối u ở gan, thận, buồng trứng và nhiều cơ quan khác.
Điều đáng lo ngại là virus Marek có thể tồn tại rất lâu trong môi trường trang trại nuôi gà, đặc biệt là trong lông và chất độn chuồng, khiến việc phòng ngừa trở nên cực kỳ khó khăn.
Nguyên nhân gây bệnh Marek ở gà
Nguyên nhân chính gây ra bệnh Marek là virus gây bệnh Marek (MDV). Virus này lây truyền chủ yếu qua:
- Không khí và bụi trong chuồng trại: Virus lây lan qua các hạt bụi từ lông, da và phân của những con gà bị bệnh.
- Tiếp xúc trực tiếp: khi gà khỏe mạnh tiếp xúc với gà bệnh hoặc gà mang mầm bệnh.
- Môi trường bị ô nhiễm: Thiết bị chăn nuôi, máng ăn, nước uống, quần áo và giày dép của nông dân đều có thể trở thành nguồn lây truyền bệnh tật.
Các điều kiện thuận lợi cho sự bùng phát của vi-rút bao gồm: chuồng trại ẩm ướt, mật độ chăn nuôi cao, vệ sinh kém và tiêm phòng không đầy đủ.
Cách lây truyền
Theo tham khảo từ những người tham gia đá gà Xoso66, virus tồn tại trong nang lông và có thể lây truyền qua đường không khí. Bệnh lây truyền trực tiếp từ gà bệnh sang gà khỏe qua đường hô hấp. Bệnh cũng lây truyền gián tiếp qua thức ăn, nước uống, thiết bị chăn nuôi và trại giống chứa mầm bệnh. Bệnh lây truyền qua phân, nhưng virus độc lực vẫn có thể tồn tại trong chất độn chuồng sau 4 tháng.
Triệu chứng
Bệnh Marek thường ủ bệnh từ 3 đến 4 tuần sau khi nhiễm trùng và tiến triển chủ yếu theo hai dạng: cấp tính và mãn tính:
Thể cấp tính chủ yếu xảy ra ở gà từ 4 đến 8 tuần tuổi, hoặc thậm chí sớm hơn. Bệnh có ít triệu chứng điển hình, ngoài việc chết đột ngột. Tỷ lệ tử vong thường cao, đôi khi lên tới 20 đến 30%, và thường biểu hiện các triệu chứng trầm cảm và suy nhược trước khi chết. Gà thường bỏ ăn, đi ngoài phân lỏng, giảm sản lượng trứng, khó đi lại, liệt và vỗ cánh một bên do viêm tế bào thần kinh vận động.
Dạng mãn tính hay dạng cổ điển chủ yếu xảy ra ở gà từ 4 đến 8 tháng tuổi, thường có hai dạng: dạng thần kinh và dạng mắt.
- Biểu hiện thần kinh: Gà bệnh đi lại khó khăn, bị liệt nhẹ, sau đó dần dần bị liệt hoàn toàn. Đuôi có thể cụt sang một bên hoặc cong. Cánh cụt sang một bên hoặc cả hai bên.
- Viêm mắt: Trong nhiều đợt bùng phát, gà thường bị viêm mắt. Bệnh bắt đầu bằng tình trạng viêm mắt nhẹ. Gà rất nhạy cảm với ánh sáng, chảy nước mắt trong. Dần dần, viêm kết mạc, sau đó là viêm mống mắt, xuất hiện mủ trắng ở khóe mắt, thị lực giảm dần, gà không thể mổ được nữa và cuối cùng có thể dẫn đến mù lòa.
Cách phòng bệnh và điều trị bệnh Marek ở gà
Cách phòng bệnh Marek ở gà:
- Tiêm vắc xin Marek: Tiêm vắc xin Marek cho gà con trong vòng 24 giờ sau khi nở là biện pháp quan trọng nhất. Vắc xin giúp gà có miễn dịch bền vững, hạn chế nguy cơ mắc bệnh.
- Quản lý chuồng trại: Giữ chuồng nuôi khô ráo, thoáng mát, đảm bảo mật độ hợp lý. Thường xuyên vệ sinh, sát trùng bằng vôi bột, formol hoặc thuốc sát khuẩn chuyên dụng. Loại bỏ gà bệnh, gà chết ra khỏi đàn để tránh lây lan.
- Kiểm soát đàn gà: Chia gà theo từng lứa tuổi, tránh nuôi lẫn gà lớn với gà nhỏ. Mua giống từ các cơ sở uy tín, đã được tiêm phòng đầy đủ.
- Quản lý thức ăn, nước uống: Sử dụng thức ăn đảm bảo chất lượng, không ẩm mốc. Cung cấp nước sạch, thay nước hàng ngày để tránh lây lan mầm bệnh.
Cho đến nay, chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu đối với bệnh Marek. Khi gà mắc bệnh, khả năng chữa khỏi rất thấp. Các biện pháp hiện nay chủ yếu mang tính chất hỗ trợ:
- Cách ly gà bệnh để tránh lây nhiễm cho đàn.
- Bổ sung vitamin, khoáng chất, men tiêu hóa để tăng sức đề kháng.
- Vệ sinh chuồng trại thường xuyên, giảm thiểu nguồn bệnh.
Do đó, người chăn nuôi cần chú trọng phòng bệnh hơn chữa bệnh.
Lưu ý quan trọng khi phòng chống bệnh Marek
- Không nuôi gà quá dày, tránh stress cho đàn.
- Đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý để gà phát triển khỏe mạnh.
- Định kỳ sát trùng chuồng nuôi, máng ăn, máng uống.
- Theo dõi thường xuyên đàn gà để phát hiện sớm triệu chứng bất thường.
Trên đây là những thông tin chi tiết về bệnh Marek ở gà được chúng tôi tổng hợp mà bạn có thể tham khảo. Hy vọng bài viết này sẽ cung cấp cho bạn các thông tin hữu ích nhất.
