Không phải ai cũng hiểu rõ luật trọng tài chính trong bóng đá và quyền hạn cụ thể của họ trong từng tình huống. Vậy, trọng tài trong bóng đá là gì , được làm gì và không được làm gì? Hãy cùng tìm hiểu tất tần tật những điều bạn cần biết trong bài viết dưới đây.
Luật trọng tài chính trong bóng đá là gì?
Theo như những người quan tâm nhà cái uy tín được biết, trong bóng đá trọng tài là người có thẩm quyền cao nhất trên sân trong suốt trận đấu. Trọng tài chịu trách nhiệm chỉ đạo, kiểm soát và điều hành tình hình trên sân một cách công bằng và tuân thủ Luật thi đấu do FIFA ban hành.
Trọng tài là người có thẩm quyền cuối cùng trong việc điều khiển trò chơi, chịu trách nhiệm thực thi Luật trò chơi và đảm bảo trò chơi được chơi một cách công bằng, an toàn và hợp pháp.
Trọng tài làm việc trên sân, phối hợp với các trọng tài khác như trợ lý trọng tài, trọng tài thứ tư và trong các giải đấu lớn, có trợ lý trọng tài video (VAR) và trọng tài bổ sung (AAR).
Quyền hạn và nhiệm vụ của trọng tài theo quy định
Trọng tài có toàn quyền đưa ra quyết định trong suốt trận đấu, từ lúc vào sân kiểm tra trước trận đấu cho đến khi trận đấu kết thúc. Trách nhiệm chính của trọng tài bao gồm:
- Áp dụng luật bóng đá :
- Áp dụng tất cả 17 Luật của trò chơi (Luật 1 – Sân thi đấu đến Luật 17 – Đá phạt góc) một cách nhất quán.
- Giải quyết các tình huống như phạm lỗi, việt vị, bàn thắng và các tình huống cố định (đá phạt, đá phạt góc, phát bóng lên, phạt đền).
- Điều khiển trận đấu :
- Thời điểm bắt đầu và kết thúc trận đấu, mỗi trận bán kết và hiệp phụ.
- Nếu có bất kỳ lý do nào (ví dụ: thời tiết xấu, vấn đề về người hâm mộ, chấn thương nghiêm trọng) quyết định dừng, hoãn hoặc hủy trận đấu.
- Tính toán và thông báo hiệp phụ dựa trên các tình huống bóng chết (thay người, chấn thương, VAR, tạm dừng, v.v.).
- Quản lý lỗi và hành vi sai trái :
- Hình phạt cho lỗi kỹ thuật (ví dụ: việt vị, bóng lỗi) và lỗi thể chất (đẩy, kéo áo, đá).
- Rút thẻ vàng (cảnh cáo) hoặc thẻ đỏ (triệt quyền thi đấu) cho cầu thủ, huấn luyện viên hoặc quan chức đội bóng vì hành vi xấu (lãng phí thời gian, bạo lực, lăng mạ hoặc nói xấu trọng tài).
- Quyết định đá phạt trực tiếp , đá phạt gián tiếp hoặc phạt đền dựa trên vị trí xảy ra vi phạm.
- Đảm bảo an toàn :
- Trước khi chơi, hãy kiểm tra sân chơi , bóng và trang phục của cầu thủ (không mang giày, đồ bảo hộ chân, không đeo đồ trang sức).
- Đảm bảo an toàn cho người chơi, quan chức và khán giả, có quyền yêu cầu can thiệp an ninh nếu cần thiết.
- Quyết định có mục đích :
- Bàn thắng được công nhận hoặc không được công nhận tùy thuộc vào việc bóng đã qua vạch vôi hay chưa và tính đến các lỗi trước đó (việt vị, phạm lỗi).
- Sử dụng công nghệ vạch đích (GLT) để xác định mục tiêu (nếu có).
- Sự trợ giúp từ các cơ quan chức năng khác :
- Hãy lắng nghe những gợi ý của trợ lý trọng tài (việt vị, quyền sở hữu bóng, phạm lỗi ngoài tầm nhìn) và trọng tài thứ tư (thay người, hành vi trong khu vực kỹ thuật).
- Trong các giải đấu có sử dụng VAR , trọng tài có thể xem lại các tình huống gây tranh cãi (bàn thắng, phạt đền, thẻ đỏ trực tiếp, nhầm lẫn danh tính) thông qua màn hình VAR, nhưng quyết định cuối cùng vẫn thuộc về trọng tài.
- Ghi chép và báo cáo:
- Ghi lại các sự kiện quan trọng (bàn thắng, thẻ, thay người, sự cố).
- Sau trận đấu, đặc biệt nếu có sự cố nghiêm trọng (bạo lực, gây rối đám đông), hãy nộp báo cáo trận đấu cho cơ quan quản lý (ví dụ: hiệp hội bóng đá).
Công nghệ hỗ trợ luật trọng tài chính trong bóng đá
Trọng tài chính được hỗ trợ bởi công nghệ hiện đại để tăng độ chính xác của quyết định:
- Công nghệ Goal-line (GLT) : Phát hiện khi bóng đã qua vạch cầu môn, gửi tín hiệu “GOAL” hoặc “FOAL” đến đồng hồ của trọng tài trong vòng 1 giây.
- Công nghệ việt vị bán tự động (SAOT) : Hỗ trợ phát hiện việt vị chính xác, đặc biệt là trong các giải đấu như Ngoại hạng Anh , La Liga và UEFA Champions League, đồng thời giảm áp lực cho trọng tài trong những tình huống nhạy cảm.
- VAR (Trợ lý trọng tài video) : Cho phép trọng tài xem lại các tình huống gây tranh cãi (bàn thắng, phạt đền, thẻ đỏ trực tiếp, nhầm lẫn) trên màn hình sân, nhưng trọng tài vẫn đưa ra quyết định cuối cùng.
- Body-cam(Thử nghiệm) : Tại Giải vô địch bóng đá thế giới các câu lạc bộ năm 2025, trọng tài sẽ đeo camera gắn trên người để ghi lại góc nhìn của mình cho mục đích phát sóng hoặc đào tạo, nhưng sẽ không hỗ trợ các quyết định trực tiếp.
Các CLB nổi tiếng áp dụng luật trọng tài chính
Theo tìm hiểu của những người biết cách chơi cá cược, các câu lạc bộ như Sporting CP , SSC Napoli , AS Roma , West Ham United , Aston Villa , Atletico Madrid và Sevilla FC tham gia các giải đấu áp dụng các quy tắc nghiêm ngặt đối với trọng tài:
- Atletico Madrid vs Sevilla FC (La Liga): Trọng tài sử dụng VAR và SAOT để kiểm soát các tình huống liên quan đến Antoine Griezman (Atletico) hoặc Dodi Lukebakio (Sevilla), đặc biệt trong các trận derby như Derby Madrileño hay Derby Sevillano.
- West Ham United và Aston Villa (Ngoại hạng Anh): Các trọng tài sẽ được GLT và SAOT (2024–25) hỗ trợ, đảm bảo đưa ra quyết định chính xác về các bàn thắng do Jarrod Bowen (West Ham) hoặc Ollie Watkins (Aston Villa) ghi.
- SSC Napoli và AS Roma (Serie A): Trọng tài đã phối hợp với VAR trong các tình huống liên quan đến Romelu Lukaku (Napoli) hoặc Artem Dovbik (Roma), đặc biệt là trong các tình huống gây tranh cãi.
- Sporting CP (Primeira Liga và Champions League): Sử dụng hệ thống GLT, SAOT và VAR để theo dõi hành động của trọng tài Victor Gökeres tại Champions League và đảm bảo tính công bằng.
Luật trọng tài chính trong bóng đá không chỉ quy định quyền hạn và trách nhiệm của trọng tài mà còn là cơ sở để duy trì sự công bằng trong bóng đá.. Hy vọng qua bài viết này, bạn sẽ hiểu rõ hơn về trọng tài trong bóng đá , đặc biệt là các quy định của luật trọng tài chính , một phần không thể thiếu của bóng đá hiện đại.
